Voedingsweetjes en wetenschap

Maar fruitsuikers zijn toch gezonder dan gewone suikers?

Maar Jana, fruitsuikers zijn toch gezonder? Eentje die ik heel vaak hoor in de praktijk.

Fruits displaying in the stall of a market by Jakub Kapusnak is licensed under CC-CC0 1.0

Om deze vraag te beantwoorden moeten we zowel chemisch wat dieper inzoomen op het begrip ‘fruitsuiker’ om daarna het volledige geheel te bekijken.

Fruitsuiker

Het begrip fruitsuiker slaat letterlijk op suikers aanwezig in fruit. Denk maar aan de suiker in rozijnen, sinaasappelen, appelsienen,… Biochemisch gezien benoemen we deze suiker als fructose, maar ook glucose vinden we terug in fruit. Beide classificeren we onder de enkelvoudige suikers, ook wel monosachariden genoemd. Afhankelijk van het type vrucht vinden we gelijke concentraties terug of een overmaat aan fructose of glucose.

Fructose en glucose verschillen in hun chemische structuur. Daar fructose bestaat uit vijf koolstofatomen die een ringvormige structuur vormen, is glucose een 6-ring. Onze cellen hebben glucose nodig als energiebron. Via een chemisch proces in mitochondria (kleine celorgaantjes) wordt dit omgezet naar ATP. Dit is een energierijke molecule die nodig is om chemische processen in gang te steken. Fructose komt net als glucose in dezelfde cyclus terecht ter productie van ATP. Overmaat zal net zoals glucose worden opgeslaan in vet. Zie je waarom fructose niet per se ‘beter’ of ‘slechter’ is dan glucose?

Macroniveau

Dus frisdrank is even gezond als fruitsap? Op het etiket vinden we immers bij beide +- 10 gram suiker per 100 ml terug. Best veel als we weten dat een gemiddelde vrouw aanbevolen wordt om niet meer dan 50 gram toegevoegde suikers te consumeren. De waarheid is toch iets complexer. Als we spreken over vers geperst fruitsap vinden we ook een aantal andere zaken terug zoals vitaminen, mineralen, bio-actieve stoffen… Hier komt het matrix-effect de hoek om kijken. De gezonde stoffen in versgeperst fruitsap werken op elkaar in en kunnen een synergetisch effect veroorzaken. Dit wil zeggen dat ze meer zijn dan hun som van nutriënten. Hierdoor is versgeperst fruitsap, ondanks het gelijkende suikergehalte, een gezondere keuze dan frisdrank.

Hoewel er ook een kanttekening moet gemaakt worden. Elke dag een of meerdere glazen versgeperst fruitsap drinken, maakt je niet direct gezond. Suiker blijft nu eenmaal suiker en de zuren in fruitsap zijn ook niet heel tandvriendelijk. De voorkeur gaat dus steeds naar water, thee en koffie.

In het ideale scenario eet je de volledige vrucht. Op die manier krijg je ook vezels, een type onverteerbare koolhydraten, binnen. Vezels hebben tal van gezondheidsvoordelen. Zoveel dat ze een aparte blogpost waardig zijn. Een van deze voordelen is het geven van een vol gevoel en een tragere opname van suikers. Het merendeel van de mensen eet namelijk geen drie sinaasappelen na elkaar, terwijl we dit wel zonder pardon zullen opdrinken.

Slot

Begrijp je de complexiteit van dit topic? Een stuk fruit is een voedzamere keuze dan een glas fruitsap, frisdrank of een koek. Niet omdat het vruchtensuiker bevat maar omwille van de verzameling van goede stoffen die elkaar versterken. Weet dat op het einde van de rit voornamelijk je volledig voedingspatroon een invloed heeft op je gezondheid en niet dat ene glas frisdrank of dat lekker taartje.